Aan de Papenvoort staat een gebouwtje dat tegenwoordig bekend staat als het Heemhuis van heemkundekring De Drijehornick. Eerder was het bekend als het Van Gogh Documentatiecentrum maar ook wel als het ‘koetshuis’.
Het is 152 jaar oud (uit 1869).
De Van Hoven dynastie
In 1766 koopt de Amsterdamse ondernemer Frederik van Hoven grond aan de Papenvoort en bouwt er een riant woonhuis en een fabrieksgebouw. Frederik, geboren in 1743, was een welgesteld ondernemer die zijn geld had verdiend met het raffineren van suiker en het verhandelen van producten uit de raffinaderij. Hij is naar Nuenen gekomen omdat hij in 1766 het erfsecretariaat van Nuenen, Gerwen, Boord en Opwetten had gekocht. Een van zijn twee kinderen, Johannes geboren in 1771, liet een woonhuis bouwen. Dat was ongeveer op de plek waar nu aan de Papenvoort het voorplein van het Nuenense gemeentehuis is.
Woonhuis van Johannes van Hoven
Villa Den Bergh met links van het voorplein en verscholen achter de bomen het ‘koetshuis’
Familie Van Hardenbroek van de Kleine Lindt
In 1930 verrijst aan de Papenvoort, enkele tientallen meters verwijderd van de fabriek, een groot landhuis. De opdrachgever is Cornelis Gualtherus baron van Hardenbroek van de Kleine Lindt, geboren in 1863 te Helvoirt. Zijn zoon Duco Lodewijk Willem koopt grond met opstallen aan de Papenvoort in Nuenen. Tot die opstallen behoorden het voormalige woonhuis van Johannes van Hoven en de linnenfabriek die zijn zoon Hermanus Christiaan van Hoven in 1869 had gebouwd. Hij liet het woonhuis en een deel van de linnenfabriek, ongeveer de helft, afbreken. Het overgebleven deel is het gebouwtje dat we nu kennen als het Heemhuis van heemkundekring De Drijehornick. Op enkele tientallen meters van het resterende deel van de fabriek bouwde hij de prachtige villa Den Bergh. Deze naam was ontleend aan het gebied Berg.
Huize Den Bergh werd, met het ‘koetshuis’, in 1953 aangekocht door de gemeente dat vanaf die tijd het gemeentehuis van Nuenen, Gerwen en Nederwetten werd. Lange tijd heeft het ‘koetshuis’ dienst gedaan als opslagplaats van de gemeente. Daarna, in 1976, werd het de huisvesting voor een documentatiecentrum over het verblijf van Vincent van Gogh in Nuenen. Bij de officiële opening door gedeputeerde Van der Werff was Vincent Willem van Gogh, zoon van Vincents broer Theo, aanwezig.
In 2008 kreeg het pand nog meer erkenning: het werd opgenomen in de lijst van gemeentelijke monumenten waarmee het cultuur- en architectuurhistorische waarde werd toegekend.
Sinds 2010 kwam het gebouw weer leeg te staan.
Tijdelijk werd er de gemeentelijke afdeling Communicatie in gehuisvest. Er werd gezocht naar een definitieve bestemming. Heemkundekring De Drijehornick was bij de gemeente al langere tijd in het vizier als een van de gegadigden. Het pand werd in de zomer van 2015 de nieuwe huisvesting van heemkundekring De Drijehornick, de cultuurhistorische vereniging voor Nuenen, Gerwen, Nederwetten en Eckart.