Tot besluit
Aan het eind van onze tocht “dwèrs door Nuenens verleden” zijn we aangeland in het huidige Nuenen, waar zoals we zagen nog tal van monumenten en andere bezienswaardigheden herinneren aan dat oude Nuenen: het dorp waarvan de kern gelegen was tussen de grote linde op de Berg en de kerk en het klooster op het Hei-Eind. Een dorpskern waar tot het einde van de vorige eeuw ambachtslieden, kleine neringdoenden en thuiswevers woonden en waar men toen nog voornamelijk zandwegen kende.
In de naoorlogse jaren is Nuenen sterk veranderd. Nieuwbouwwijken verrezen rondom de oude dorpskern en scholen en sporthallen werden in de buitenwijken gesitueerd. Maar nog altijd is het stukje Nuenen rond het Park het hart van Nuenen.
In dit hart vinden we nog steeds het meer dan honderd jaar oude klooster, dat thans fungeert als cultureel centrum voor Nuenen. Tal van verenigingen en instellingen vinden hier onderdak.
Verleden en heden ontmoeten elkaar in dit klooster: de activiteiten van het bloeiende verenigingsleven van het huidige Nuenen, binnen de muren van een gebouw dat sterk verbonden is met Nuenens verleden.
Met dit klooster en zijn huidige bewoners willen we deze tocht “dwèrs door Nuenen” afsluiten. Op gemeentelijk niveau worden momenteel de mogelijkheden onderzocht om het klooster te privatiseren.
In het Eindhovens Dagblad van 8 dec. 1990 zei wethouder A. de Gruijter daarover: “Ik ben ervan overtuigd, dat een privatisering gunstig is voor de gebruikers: een optimaal beheer, bijvoorbeeld het sluiten van het gebouw kan beter door de gebruiker zelf dan door de gemeente worden geregeld. De verenigingen zijn gebaat bij een goed beheer. Het is alleen een kwestie van goed organiseren. De keuze is: óf de verenigingen doen alles zelf, en dan is het geprivatiseerd, óf de gemeente doet het maar. Maar dan wordt het voor de verenigingen duurder.”
Bij de herindeling worden zowel het klooster als de kloosterkapel en de muziekschool meegenomen. Onderzocht wordt bijvoorbeeld of de kapel kan worden ingericht als gehoorzaal voor toneel, muziek, dans- en zanguitvoeringen.
Momenteel is de kapel in gebruik als raadszaal; wanneer de raad zaal niet langer in de kapel van het voormalige klooster zou kunnen worden gehuisvest, zou het logisch zijn om bij het gemeentehuis een aanbouw te realiseren.
Maar totdat al deze plannen gerealiseerd zijn speelt een groot deel van het Nuenens verenigingsleven zich af in het oude klooster aan het Park.
Daarom willen we dit boek besluiten met een overzicht van de vele verenigingen en instellingen, die in dit gebouw onderdak vinden: zoals de Algemene Hulpdienst Nuenen c.a., het I.V.N., de Bond van Ouderen, de Gehandicaptenvereniging en de Wereldwinkel. Verder huizen er de Openbare Bibliotheek, de Stichting Vrouwenoverleg Nuenen c.a., de Vrouwenbeweging Nuenen, het Jongeren koor en het C.A.N.
Tenslotte vermelden we nog het Gecoördineerd Open Bejaardenwerk, de Heemkundekring, de Afdeling Jeugdgezondheidszorg en de Lindespelers.
Van elk van deze verenigingen en instellingen schetsen wc kort de doelstellingen en activiteiten.
A.H.D.
De Algemene Hulpdienst Nuenen c.a. staat met ruim 50 vrijwilligers klaar om, wanneer er geen andere hulp beschikbaar is, te helpen. Iedereen kan op de A.H.D. een beroep doen. De hulpdienst springt in noodgevallen bij en helpt bij lichte huishoudelijke werkzaamheden, zorgt voor kinderoppas of autovervoer (bijv. naar ziekenhuis of therapie) enz. Er wordt dan wel een kleine vergoeding gevraagd voor de gemaakte benzinekosten.
I.V.N.
De Nuenense afdeling van het Instituut voor Natuurbeschermingseducatie organiseert en stimuleert educatieve activiteiten op het gebied van natuur en milieu. In de “Kloosterhof’ (de voormalige kloostertuin) is een heem- en instructietuin ingericht, waar een beeld wordt gegeven van de typisch Brabantse inheemse flora. Verder worden film- en dia-avonden georganiseerd en rondleidingen in natuurgebieden.
Bond van Ouderen
Vrijwel alle activiteiten van deze Bond worden door de leden zelf uitgevoerd, op basis van vrijwilligheid. De Bond beschikt in het klooster over een eigen ontmoetingscentrum, het “Trefpunt”, waar allerlei activiteiten georganiseerd worden. Men heeft de verschillende werkzaamheden ondergebracht in de werkgroep “Meebewegen voor Ouderen”, de werkgroep “Reizen”, de werkgroep “Contact” en de werkgroep “Belangenbehartiging”.
Gehandicaptenvereniging
De Gehandicaptenvereniging Nuenen stelt zich ten doel om aan haar leden in de ruimste zin van het woord hulp te verlenen, bijv. op het gebied van rechtskundige hulp en adviezen, aanpassingen van woningen, aanvragen van huursubsidie en andere vergoedingen. Verder wordt jaarlijks een reis georganiseerd, een eigen 3-maandelijks “Bulletin” uitgegeven, een Kerst-Inn georganiseerd enz. Ook aan WAO-ers en werklozen wordt de gelegenheid geboden om aan de activiteiten deel te nemen, zonder verplichting tot lidmaatschap.
De Wereldwinkel
De Wereldwinkel stelt zich ten doel het geven van voorlichting met betrekking tot de problemen van de Derde Wereld, om de mensen meer bewust te maken van die problematieken. Daartoe geeft men uitleg aan groepen, al of niet in de Wereldwinkel zelf. Voorts kan men er koffie, thee, honing en andere levensmiddelen kopen, afkomstig van broederorganisaties in de Derde Wereld, benevens handwerkproducten uit ontwikkelingslanden. Ook is er een bibliotheekje aanwezig met boeken (ook bestemd voor uitlening).
Openbare Bibliotheek
De Stichting Openbare Leeszaal en Bibliotheek is dagelijks geopend, behalve op dinsdag en zondag. Ook ‘s avonds kan men er terecht: op maandag, woensdag en vrijdag. Uitgeleend worden romans, verhalende boeken, tijdschriften en brochures. Verder is nog beschikbaar: spelleermateriaal, verschillende talencursussen en informatie over lectuur voor blinden.
Stichting Vrouwenoverleg Nuenen c.a.
Het doel van het Vrouwenoverleg is: te komen tot uitwisseling van ervaringen van de verschillende vrouwenverenigingen (en verenigingen, die voor vrouwen van belang zijn). Hiermee wil men bevorderen, dat de vrouwen zich bewust worden van haar positie en mogelijkheden en daadwerkelijk medeverantwoordelijkheid gaan dragen op allerlei terreinen in de samenleving. Bovendien is de Stichting Vrouwenoverleg een klankbord voor het gemeentebeleid met betrekking tot zaken, die voor vrouwen van belang zijn.
Vrouwenbeweging Nuenen
Deze Vrouwenbeweging heeft ten doel: ontspannen bezig zijn, in de vorm van kaarten, quizzen, kienen, demonstraties enz. Ook gaat men op excursie en organiseert men jaarlijks een dagreis. Tweemaandelijks wordt een eigen boekje uitgegeven, onder de naam “Vur Heur”.
Het Jongerenkoor
Het Jongerenkoor oefent wekelijks in het voormalige klooster voor op handen zijnde uitvoeringen; ook vergadert men er over allerlei zaken, vooral de liturgie. Voor de kerkdiensten wordt een thema vastgesteld, waar liederen en teksten bij gekozen worden. Ook organiseert men activiteiten als koor-weekends, sportdagen, droppings, fietstochten, flessenacties enz.
Gecoördineerd Open Bejaardenwerk
Deze stichting bevordert het zo lang mogelijk zelfstandig blijven wonen van ouderen, in hun eigen woning en in hun vertrouwde buurt. Zo mogelijk tracht men dit te bereiken in samenwerking met andere instellingen en organisaties. Ook probeert men op concrete hulpvragen een passend antwoord te vinden.
C.A.N.
De Stichting Culturele Activiteiten Nuenen pro beert op allerlei manieren mensen te interesseren voor kunst en te stimuleren om hier daadwerkelijk mee aan de gang te gaan, om zodoende de eigen creatieve vermogens te ontwikkelen. Daartoe wordt jaarlijks een uitgebreid cursusprogramma opgesteld, zowel voor de jeugd als voor volwassenen. leder jaar wordt een programmaboekje opgesteld, dat huis-aan-huis wordt bezorgd. In dat boekje treft men een volledig overzicht aan van het aanbod aan activiteiten en cursussen.
Spelmoment uit “Uit de kunst!”, een blijspel van de Lindespelers, waarin veel oude Brabantse zegswijzen waren verwerkt, evenals in een eerder stuk “Ons moe der zei altijd … “. Hier een scène met Cor Kosters en Guus van der Meulen.
Afdeling Jeugdgezondheidszorg
Ook de Schoolartsendienst (tegenwoordig Afdeling Jeugdgezondheidszorg geheten) van de G.G.D. regio Geldrop-Valkenswaard maakt al jaren gebruik van ruimten in het voormalige klooster.
Heemkundekring
De Heemkundekring “De Drijehornick” stelt zich ten doel, om mensen die belangstelling hebben voor hun eigen omgeving met elkaar in contact te brengen. De Heemkundekring verzorgt lezingen op heemkundig gebied en organiseert wandelingen, fietstochten en excursies. Men verzamelt, meestal in groepjes, allerlei gegevens over het verleden van Nuenen c.a. De Heemkundekring heeft al verschillende publicaties op haar naam staan.
De Lindespelers
Als laatste in de rij van verenigingen en instellingen, die gebruik maken van het klooster, noemen we de toneelvereniging “De Lindespelers”. Al ruim 15 jaar treedt deze vereniging met thrillers, blijspelen, kluchten, wagenspelen, eenakters en jeugdtheater voor het voetlicht. Als stelregel geldt: iedere mens heeft aanleg om toneel te spelen, iedereen is dus welkom. Alle leden worden geacht mee te helpen bij decorbouw, maken of verzamelen van kleding enz. Van tijd tot tijd worden spelers-cursussen georganiseerd, of individuele cursussen voor regie, grime, belichting enz.
Met dit sfeervolle beeld van de drie wijzen uit het Oosten, zoals die op 30 december 1990 op hun kamelen dwars door het hedendaagse Nuenen trokken, besluiten we onze tocht “dwèrs door Nuenens verleden”.
Dit artikel is geschreven door Nico Nagtegaal en Harry Smits en eerder verschenen in het boek “Dwèrs door Nuenens verleden”, herinneringen aan het oude Nuenen, Gerwen en Nederwetten (1991).
De auteurs
