Dieuwertje Kaper

Door Annette Stevens en Ruud Bovens

Dieuwertje is in 1943 in Beverwijk geboren als derde kind van het gezin Kaper. Vader is afkomstig uit Kolhorn (nabij Schagen, N-H) en moeder is geboren in Brussel, Molenbeek-St Jan. Vader is werkzaam bij de Cetabever als scheikundige en is zodoende in Beverwijk komen wonen. Dieuwertje heeft twee oudere broers en een jongere zus. Vader en moeder Kaper zetten zich in voor hun medemensen en dat geven ze hun kinderen ook mee in de opvoeding. Iedereen is thuis welkom!

Foto links: Dieuwertje Kaper tijdens het interview in het Heemhuis

Jeugd
Dieuwertje (Johanna Dieuwertje Kaper) groeit in Beverwijk op. In haar jeugdjaren geniet ze van de duinen en de zee en kan daar heerlijk spelen, uitwaaien en dromen van haar idealen. En heel interessant vindt Dieuwertje het om de vele buitenlandse schepen door het Noordzeekanaal te zien varen en de vlaggen proberen te herkennen. En in de atlas de plaatsen van afkomst op te zoeken. Echt waar, schepen uit de hele wereld kwamen voorbij.

Dieuwertje komt via buren en vriendinnetjes in aanraking met kerkelijke, protestantse orgelmuziek en gezang. Zij voelt zich juist door deze muziek en gezang aangetrokken tot het religieuze leven. Immers zingen vindt ze bijna het allerfijnste wat er is.
Na deze woorden zet Dieuwertje spontaan haar mooiste kinderlied in:
“Kinderen van één Vader, reikt elkaar de hand…..kinderen van één Vader zijn we allemaal!”.

Voor het geluidsfragment zie onderaan dit artikel.

Als zij langs de zee en in de duinen loopt droomt ze er van om zendeling te worden in Nieuw-Guinea. Daar had ze over gehoord en er was een ouder buurmeisje non geworden die in Papua, Nieuw Guinea, was gaan werken.
Alhoewel haar ouders niet kerk-gebonden zijn, staan ze het Dieuwertje toe om haar innerlijke drang te volgen.

In Beverwijk volgt zij de lagere school en daarna de H.B.S., waarna zij naar de Da Costa Kweekschool (Pedagogische Academie) in Bloemendaal gaat. Zij blijft thuis wonen en fietst zo dagelijks op en neer tussen Beverwijk en Bloemendaal (15 km enkele reis). Ook studeert Dieuwertje door voor de hoofdakte. En wat is er tijdens het fietsen met de medeleerlingen van de Kweekschool veel afgezongen….ook heel vaak meerstemmig. De mooiste liederen!

Onderwijs
Na haar studie wordt ze in Beverwijk als onderwijzeres aangenomen op de christelijke school, waar zij zelf als kind leerling is geweest (ze had de toezegging al voordat ze afgestudeerd was) Zij geeft dan gedurende zes jaar les aan de 4e en 5e klas. Ze heeft een sterke voorkeur voor de leeftijdsgroep 10 en 11 jarigen. Waarom deze leeftijdscategorie? Dieuwertje legt uit dat ze de jeugd op deze leeftijd heel interessant vindt omdat die dan heel onderzoekend is en al behoorlijk zelfstandig kan zijn.

In 1970 ziet ze een advertentie voor een onderwijzer(es) voor de vijfde klas in de gemeente Nuenen. Ze wordt aangenomen op de Ds. Bakkerschool als onderwijzeres voor de 5e klas! Ze vindt woonruimte in de Meidoornstraat boven een schoollokaal. Zij herinnert zich nog goed dat haar eerste klas uit 45 leerlingen bestond, 30 jongens en 15 meisjes (die klas staat nog in haar geheugen gegrift).

Dieuwertje Kaper wordt getrokken door het verenigingsleven en staat daar heel positief tegenover. Zij gaat tennis spelen, wordt lid van de brassband en blaast althoorn, ze wordt lid van de EHBO en gaat ook ter kerke (toen nog in het Van Gogh-kerkje). En….., dat bevalt haar heel erg goed en wanneer zij wordt gevraagd om wat hand en spandiensten te verrichten is Dieuwertje niet te flauw om de mouwen op te stropen. Het is de periode waarin Griffioen dominee is en even later dominee Bartlema.
Zij gaat aan de slag voor het kerkblad voor de jeugd, gaat op verzoek een kinderkoortje leiden en verricht allerlei werkzaamheden die zich voordoen.

Tijdens haar werkzame jaren als onderwijzeres heeft Dieuwertje geld gespaard om een opleiding theologie te gaan volgen in Brussel. Zie foto sept. 1981

Ze droomt er immers van om zendeling te worden. Op onze vraag waarom ze naar Brussel gaat, antwoordt ze dat Brussel haar tweede geboortestad is, immer haar moeder is afkomstig uit die stad en daar woont nog veel familie. Ze is er dus ook goed bekend. Zij studeert en woont gedurende vijf jaar in Brussel. Na haar studie is het voor Dieuwertje heel erg moeilijk om in België predikant te worden gezien het grote aantal Belgische afgestudeerde kandidaten. Dat werd dus zoeken in Nederland. En moest toen eerst nog extra kerkelijke examens doen in Leiden.

Waarom Nieuw-Guinea niet doorging? Dieuwertje licht toe dat ze tot de conclusie was gekomen dat je “zendeling” kon worden op iedere plaats waar je woonde. Je hoeft daarvoor niet naar het buitenland.

Maar naar het buitenland ging ze toch, maar dan op vakantie. Op de foto staat Dieuwertje met vriendin Lidy tijdens een vijf-weekse reis door Schotland. Dieuwertje weet nog dat het helaas vier van de vijf vakantieweken heeft geregend in Schotland. Maar ze gaven niet op en gingen tot het uiterste noorden. Dieuwertje: “en wat waardeerden we de ruige natuur.”

Foto links: Afscheidsfeest in Nuenen ……. Dieuwertje gaat naar Holwerd in 1988

Bij het afscheid in Nuenen wordt uit volle borst gezongen: “Lieve Dieuwer, jij gaat nu van ons heen, naar het hoge noorden helemaal alleen ….”.
Haar nieuwe functie in Friesland bestrijkt vier dorpen die onder Holwerd vallen. Dat is natuurlijk heel erg intensief, want ze moet alles viermaal doen. Toch oefent ze deze zware functie vijf jaar uit. (Holwerd, Blija, Waaxens, Brantgum) en ze was heel veel tijd nog vervangend predikant voor andere plaatsen. Het was al met al heel fijn, maar wel heel zwaar.

Bladel
Hoe Dieuwertje erbij kwam om naar Bladel te gaan? Ze vertelt met vol enthousiasme dat ze Bladel al kende vanuit haar Nuenense periode. Immers toen ging ze vaker met kinderen van school naar Bladel, Hapert, Reusel en Netersel. En ook met de kerk waren ze zo vaak naar Hoeve ten Vorsel geweest.
Maar ze vernam in de desbetreffende bladen dat de vacature voor de functie van predikant in Bladel vacant was. Ze solliciteerde en werd er bevestigd als predikant.

Nu hoeft ze maar één kerkdienst per zondag te leiden en geen vier of vijf achter elkaar zoals in Holwerd en omgeving, zodat ze al gauw beter tot rust komt in haar nieuwe baan.
Ze oefent deze functie uit tot haar pensioen in 2006.
Omdat ze uit ervaring weet dat je als gepensioneerde predikant niet in dezelfde plaats moet wonen waar je ook predikant bent geweest, kiest ze er voor om weer terug te gaan naar Nuenen.
Voor haar moeder, die al eerder weduwe was geworden, hoefde Dieuwertje tijdens de periode dat ze predikant is niet te zorgen. Immers moeder Kaper was bij haar andere dochter, de jongere zus van Dieuwertje, gaan wonen in Hengelo. Maar toen in 2006 haar zus overleed, reisde ze heel vaak naar haar moeder in Hengelo.

Nuenen c.a.
Weer terug in Nuenen c.a. in 2006 wordt ze natuurlijk meteen opgeslorpt door het kerkelijke gebeuren. Zo brengt ze al van meet af aan het kerkblad rond, verzorgt mee de ouderenmiddagen en neemt het ziekenbezoek voor gemeenteleden voor haar rekening van degenen die buiten Nuenen zijn gaan wonen. Ze heeft inmiddels een woning gevonden in de Erasmusstraat, waar ze nog steeds naar volle tevredenheid woont. Ook is ze intensief betrokken bij de jaarlijkse Wereldgebedsdag en op zaterdag beoefent zij haar hobby pianospelen in De Akkers tijdens de gebedsvieringen voor de bewoners.